آشنایی با اصول اقتصاد – تولید ( بخش پنجم)

تولید :
تولید عبارت است از جریان به کارگیری خدمات ناشی از عامل کار و سایر نهاده ها برای عرضه کالا ها و خدمات.
تکنیک تولید عبارت است از روش ترکیب نهاده ها برای بدست آوردن ستاده یا محصول و تابع تولید همان بیان روابط جبری تکنیک تولید است .
تولید نهایی :
تولید نهایی عبارت است از افزایش در محصول بواسطه بکارگیری یک واحد اضافی از یک نهاده ، در حالیکه دیگر نهاده ها بدون تغییر باقی می مانند .
قانون بازده نزولی :
وقتی مقادیر بیشتری از نهاده متغییر (نیروی کار) به نهاده ثابت (سرمایه) اضافه می شود تولید نهائی عامل متغیر کاهش خواهد یافت . بازده نزولی در مثال ساندویچ فروشی زمانی آغاز می شود که عامل کار سوم اضافه می شود . اضافه شدن نفر دوم باعث می شود که کارائی نفر اول به علت تمرکز در تولید ساندویچ به جای انجام کلیه کارهای مغازه افزایش یابد ، ولی اضافه شدن نفر سوم و دیگران بدلیل محدودیت اجاق گاز ) سرمایه )محصول به مقدار کمتر از قبل افزایش خواهد یافت.
تولید نهائی در مقابل تولید متوسط :
تولید متوسط مقدار متوسط تولید هر واحد از عامل تولید متغیر می باشد .
بین تولید متوسط و تولید نهائی ارتباط وجود دارد بنحویکه اگر تولید نهایی بیشتر از تولید متوسط باشد، تولید متوسط افزایش می یابد، اگر تولید نهایی کمتر از تولید متوسط باشد تولید متوسط کاهش خواهد یافت .
ویٍژگی منحنی تولید نهایی و متوسط :
منحنی تولید نهایی و متوسط را می توان از منحنی تولید کل استخراج نمود . تولید نهائی عامل کار را با نشان می دهند که همان مشتق تابع تولید کل (TP) می باشد . وقتی منحنی تولید نهایی در بالای تولید متوسط قرار دارد تولید متوسط صعودی است و وقتی که منحنی تولید نهائی زیر منحنی تولید متوسط است تولید متوسط نزولی است . منحنی تولید نهائی از حداکثر یا Max منحنی تولید متوسط می گذرد و در آنجائیکه تولید نهایی برابر صفر می گردد تابع تولید کل به حداکثر خود می رسد و با محور افقی موازی می گردد .
کشش قیمتی تقاضا ( اثر تغییر قیمت در مقدار تقاضا ):
درصد تغییر مقدار تقاضا بر اثر درصد تغییر در قیمت کشش قیمتی تقاضا نامیده می شود . قانون تقاضا علامت منفی را بروی کشش پیشنهاد می نماید.
کشش قیمتی تقاضا مساوی است با نسبت درصد تغییرمقدار تقاضا به درصد تغییر میزان قیمت
انواع محاسبه کشش تقاضا :
الف ) کشش فاصله ای تقاضا
ب ) کشش نقطه ای تقاضا
کشش فاصله ای تقاضا
دراین روش کشش فاصله ای بادو پایه مختلف قابل محاسبه است .
الف ) با پایه مقدار و قیمت اولیه
ب ) با پایه مقدار و قیمت میانه
کشش نقطه ای تقاضا
از آنجا که حتی اگر شیب خط تقاضا ثابت باشد مقدار کشش تقاضا در هر نقطه روی تقاضا متفاوت است می توانیم با استفاده از تعریف کشش تقاضا معیار ساده تری را برای اثر تغییر قیمت بر روی مقدار تقاضا استفاده نمائیم که همانا کشش نقطه ای است
عوامل موثر در کشش تقاضا :
در دسترس بودن کالای جانشین نزدیک بنحویکه هر قدر کالای جانشین د ردسترس باشد تغییر در قیمت کالا اثر بزرگتری در مقدار تقاضا می گذارد یا به عبارت دیگر کشش قیمتی تقاضا بیشتر خواهد بود .
اهمیت کالا در سبد مصرفی بنحویکه هر قدر سهم کالا در هزینه خانوار کمتر باشد تغییرات قیمت آن اثر کمتری بر روی مقدار تقاضا دارد حتی اگر آن کالا ضروری باشد .
زمان معمولاً در کوتاه مدت در صورت وجودکالای جانشین کشش تقاضا بسیار زیاد می باشد اما در بلند مدت با وجود کالاهای
جانشین کشش تقاضا کاهش می یابد .
هزینه :
هزینه آشکارو پنهان
هزینه آشکار: مخارجی هستند که عملاً از صندوق بنگاه برای خرید و بکارگیری خدمات عوامل مورد استفاده بنگاه پرداخت می شود .
هزینه پنهان: هزینه های هستند که خود بنگاه مالک آنهاست مثل ساختمان تحت مالکیت شـــرکت که در جریان تولید بکار گرفته می شود .
سود:
مازاد درآمد بر هزینه هاسود نامیده می شود .
کوتاه مدت و بلند مدت
کوتاه مدت : به مدت زمانی که درآن حداقل یک عامل تولید ثابت باشد ونتواند تغییر کند اطلاق می گردد. لذا قانون بازده نزولی نیروی کار بلحاظ ثابت بودن سرمایه در کوتاه مدت بعنوان یک قوانین مهم اقتصادی یک قانون کوتاه مدت است .
بلند مدت : مدت زمانی است که در طول آن تمام عوامل تولید قابل تغییر هستند.
هزینه کوتاه مدت TFC + TVC = TC
- کل هزینه ثابت ( TFC ) هزینه ای است که بنگاه در کوتاه مدت برای نهاده های ثابت پرداخت می کند .
- کل هزینه متغییر ( TVC ) هزینه هایی هستند که برای بکارگیری نهاده های متغییر توسط بنگاه پرداخت می شوند . این هزینه ها مستقیماً با مقدار محصول تولید شده تغییر می کنند مثل هزینه های مواد خام و نیروی کار
- هزینه کل (TC) مجموع هزینه های تولید است که از جمع کل هزینه های ثابت و کل هزینه های متغییر بدست می آید.
انواع بازده با مقایسه تولید:
بازده ثابت به مقیاس یا هزینه ها ثابت وضعیتی است که محصول بهمان نسبت افزایش عوامل تولید افزایش می یابد .
بازده فزاینده به مقیاس یا هزینه کاهنده وضعیتی است که محصول به نسبت بیشتری از افزایش عوامل تولید افزایش می یابد .
بازده کاهنده به مقیاس یا هزینه های فزاینده وضعیتی است که محصول به نسبت کمتری از افزایش عوامل تولید افزایش می یابد .
ویژگی های صنعتی که در رقابت کامل است :
- تعداد فروشندگان بسیار زیاد، مستقل و سهم هر یک بسیار ناچیز.
- تمام شرکتها کالاهای مشابه (متجانس ) بفروش می رسانند .
- ورود و خروج به صنعت در بلند مدت بدون هیچ مانعی برای شرکتها وجود دارد .
هر شرکت در وضعیت رقابت کامل قیمت پذیر است یعنی کالاهای خود را در قیمت جاری بازار به فروش می رساند .
صنایع با هزینه های ثابت ، فزاینده و کاهنده :
با ورود بنگاههای بیشتری در یک صنعت ،دربلند مدت تولید آن صنعت افزایش می یابد و تقاضا برای عوامل تولید بیشتر می گردد لذا قیمت عوامل تولید ممکن است ثابت بماند، افزایش یابد یا کاهش یابد که این منجر به ظهور صنعت با هزینه های ثابت ، فزاینده و یا کاهنده می شود .
تعریف انحصار خالص :
انحصار خالص شکلی از بازار است که در آن فقط یک فروشنده واحد برای یک کالا وجود دارد و هیچگونه جایگزینی برای آن کالا نیست .
علل بروز انحصار خالص
- بازده فزاینده به مقیاس ( یا هزینه های کاهنده ) مثل شرکتهای مخابراتی یا راه آهن
- کنترل روی عرضه مواد خام
- حق امتیاز
- فرانشیز دولتی
تعریف رقابت انحصاری :
در رقابت انحصاری تعداد زیادی شرکت وجود دارند که کالا ها و خدمات مشابه ولی متنوع ( یا متمایز ) را به فروش می رسانند . هر چند ورود به بازار آسان است اما هر تولید کننده تقریباً مشتری خاص خود را دارد البته این تمایز کالاها ممکن است واقعی و یا حتی بواسطه تبلیغات خیالی باشد .
رقابت غیر قیمتی :
تکنیکهای رقابتی با استفاده از تبلیغات ، افزایش فروش ، خدمات برای مشتریان و تمایز محصولات که معمولاً در بازارهای رقابت انحصاری وجود دارد رقابت غیر قیمتی نامیده می شود

درباره فریبرز دخانیان
حرفه ای فکر کنید ، حرفه ای تیم سازی کنید ، حرفه ای کسب سود کنید
نوشته های بیشتر از فریبرز دخانیان
دیدگاهتان را بنویسید